સ્ત્રીજીવનમાં બેન્કનું
મહત્વ
સ્ત્રી એટલે
રસોડાની રાણી,
પરણીને આણી,
પીરસોને થાળી ....!
આવા લોકગીતોમાં સ્ત્રીજીવન
ને વણી લેતા. આજથી ચાલીસ પચાસ વર્ષ પહેલાની વાત કરીએ તો શું
સ્ત્રી બચત નહોતી કરતી ?
કેવી રીતે ? ક્યાં ? તો હા, સ્ત્રીઓ પહેલા પણ બચત કરતી જ હતી. એના કપડા ના કબાટમાં
કપડાની થપ્પી નીચે, સાડીની ગડીમાં, અનાજના પીપડામાં, ચોર ખાના માં...એ જમાના માં
સ્ત્રીઓ માટે આ જ બેંક હતી. ઈમરજન્સીમાં ઘરમાં આ જ બચત કામ લાગતી. પણ આજે ? આજે
સમય બદલાયો છે.પરિવર્તન એ કુદરતનો નિયમ છે. ડગલે ને પગલે આવનારા પરિવર્તન ને
સ્વીકારીને જીવનારી વ્યક્તિ જ જીવનમાં સફળ થાય છે.આજે બેંક આપના રોજીંદા જીવન સાથે
વણાઈ ગઈ છે. અમુક ઘરોમાં આજે પણ નાણાકીય વ્યવહાર પુરુષો જ સંભાળે છે.સ્ત્રી
શિક્ષિત હોવા છતાં ફાયનાન્સીયલ મેટર થી અજાણ હોય છે. શું લાગે છે આ પ્રણાલી ખોટી
છે ?
હા, આજે સ્ત્રી ચાર
દીવાલોમાંથી બહાર નીકળી છે. પોતે પોતાનું કેરિયર અને ઘર બંને ટાઇમપ્લાનિંગ કરીને
સંભાળી રહી છે. હવે ફાયનાન્સ ફક્ત પતિ જ સંભાળતા હોય તો બની શકે એ કદાચ વ્યવહાર
કુશળ ન પણ હોય ! ઓચિંતાનું પતિનું મૃત્યુ અથવા તો હેન્ડીકેપ થઇ જાય તો ? ઓફીસના
કામે મહિનાઓ સુધી શહેરની બહાર રહે છે...વગેરે. આવા સંજોગોમાં સ્ત્રી કેટલું માટે
અઘરું બની જાય અને છેતરપીંડીના કિસ્સા પણ બને.
આજના જમાનામાં પતિ-પત્નીને પોતાના
ફાયનાન્સની જાણકારી હોવી જોઈએ. બંને ની સંમતિથી રોકાણ અલગ અલગ જગાએ કરવું જોઈએ.
બેંક ના દરેક કામ નું નોલેજ હોવું જોઈએ. કારણ જો આટલી મહેનત કરીને સ્ત્રીઓ રૂપિયા
કમાઈ શકતી હોય તો એનું પ્લાનિંગ પણ કરવું જ જોઈએ. આજે બેંકમાં કેટકેટલી સુવિધાઓ છે
? સવિંગખાતું, કરંટ ખાતું, ફિક્સ ડીપોઝીટ, બેંક લોકર્સ, ઇન્સ્યુરન્સ,મ્યુચલ ફંડ,લોન.ક્રેડીટ
કાર્ડ,ડેબીટ કાર્ડ, મોબાઇલ બેન્કિંગ, એટીએમ કાર્ડ, ડીમાંડ ડ્રાફ્ટ, ઓનલાઈન
બેન્કિંગ...અને હજુ ઘણું બધું. આજે શહેરમાં ૭૦% સ્ત્રીઓ બેન્કિંગ માં પાવધરી બની
છે. છતાં નાની નાની ભૂલો ક્યારેક થતી હોય છે. એટલે જ બેન્કિંગ ની લેટેસ્ટ અપડેટીંગ
ની જાણકારી જરૂરી છે. જેમ કે ક્રેડીટ કાર્ડ કે ડેબીટ કાર્ડ ખોવાઈ જાય તો શું કરવું
? પાસવર્ડ ક્યારે અને કેવી રીતે બદલાવો, આજનો વ્યાજદર શું છે ? ચેક બોઉંન્સ થાય તો
શું કરવું ? બેંક ની સાઈન અલગ તો નથી ને ? બેંક સ્ટેટમેન્ટ ચેક કરવું/ EMI નું
ધ્યાન રાખવું ....!
કામ કામ ને શીખવાડે છે. એક
વાર બેંકનું કામ જાતે કરવાની ટેવ પાડીશું તો ઘણી બધી મુશ્કેલીઓ ટાળી શકીશું. આજની
મોઘવારીમાં ફાયનાન્સીયલ પ્લાનીંગ કરવું ખુબ જરૂરી છે. જેટલા દરે મોઘવારી વધે છે
તેટલા દરે આવક ન પણ વધે, ત્યારે શું કરવું ? આ સમજ સ્ત્રીઓમાં હશે તો જ 'buy one
get one free' જેવા સેલ ના બોર્ડથી લલચાશે નહિ. આજે બાળકોનું ભણતર, તેમના લગ્ન અને
પોતાનું રીટાયરમેન્ટ નું પ્લાનિંગ ખુબ જ જરૂરી છે. આવા આયોજન કરવાથી જીવનમાં આવતી
આકસ્મિક મુશ્કેલીઓ ટાળી શકાય છે. જો સ્ત્રીઓ આખેઆખી બેંક ચલાવી શકતી હોય તો આપણે
આપણા ઘર પુરતું તો બેંક નું કામ કરી જ શકીએ.
તો છેલ્લે સુજ-બુજ થી બેંક
નું કામ જાતે કરતી બહેનોને સેલ્યુટ કરું છું. પણ જે નથી કરી શક્યા તે લોકો એ
''જાગ્યા ત્યાંથી સવાર'' સમજીને બેંક ની અને ફાયનાન્સની જવાબદારી નિભાવો... નહિ તો
ક્યાંક વધારે મોડું ન થઇ જાય !
નીતા શાહ
